Adana sanayisinin geleceği…

Adana sanayisinin 2023 vizyonu, sivil diyalog buluşmasında masaya yatırıldı. Adana ve Çukurova'nın tarım, sanayi, enerji ihtisas bölgelerinin de devreye girmesi ile hızla atağa kalkacağı dile getirildi.

REFLEKS

Türk Kızılayı Adana Şubesi, Yeşilay Adana Şubesi, Birlik Vakfı, Türkiye Gençlik Vakfı, Adana Valiliği Sivil Toplumla İletişim Müdürlüğü, Eğitim Kalkınma İşbirliği ve Planlama Derneği tarafından organize edilen Sivil Diyalog Buluşmaları toplantısının ikincisi Çukurova Kalkınma Ajansı’nın ev sahipliğinde yapıldı. "2023’e Doğru Adana Sanayisinin Vizyonu" konulu toplantıya Adana Vali Yardımcısı Mustafa Süzen, Adana OSB Başkanı Bekir Sütçü, ÇKA Genel Sekreteri Lütfi Altunsu, Kızılay Adana Şube Başkanı Ramazan Saygılı, Aladağ Belediye Başkanı Mustafa Akgedik, Yeşilay Şube Başkanı Mehmet Aslanbaba, THK Şube Başkanı Talat Akyürek, Memur Sen Adana İl Başkanı Mehmet Sezer, Basın İlan Kurumu İl Müdürü Mehmet Feramuz Ayan ‘ın da aralarında bulunduğu 50’ya yakın seçkin davetli katıldı. Toplantının bu haftaki konuşmacıları Adana Vali Yardımcısı Murat Süzen, Adana OSB Başkanı Bekir Sütçü, ÇKA Uzmanı Esma Karabıyık, Sanayi Odası Genel Sekreteri Bora Kocaman oldu. 

KALKINMANIN, BÜYÜMENİN ARİFESİNDEYİZ
Oturumu yöneten Kızılay Başkanı Ramazan Saygılı, geçmişte tarımsal üretimin, sanayinin, ihracatın merkezi konumundaki Adana’nın son dönemlerde gerilerde kaldığını ancak eski görkemli pozisyonuna dönmek için her türlü imkan ve ortama sahip olduğunu anlattı. Saygılı, “Biz ortalama bin yıldır bu coğrafyanın ev sahipleriyiz. Adana bu ülkenin dünyaya açılan bir kapısı. Dönem dönem medeniyetler iner çıkar. Üretimin, ihracatın, tarımın, sanayinin başkenti olan kentimiz de zaman zaman inişler çıkışlar yaşamıştır. Şimdi bu kalkınmanın büyümenin muson ağacı gibi filizlenmenin arifesindeyiz diye düşünüyoruz” dedi. 

KARTLAR YENİDEN KARILIYOR
Adana sanayisinin geçmişten bugüne durumu, 2002-2018 yılları arasında diğer illerle arasında oluşan farklar ve sektördeki büyük teknolojik değişikliklere ilişkin bir sunum yapan ilk konuşmacı ÇKA Uzmanı Esma Karabıyık, ihracat yapabilen sektörlerin daha rekabetçi olabildiğine dikkat çekti. Karabıyık, Adana’da ihracat yapan ilk 10 sektör arasında gıda tekstil, kimya, otomotiv ve tarım olduğunu kaydetti. Sakarya, Gaziantep, Bursa, Konya, Kayseri gibi illerin süreç içinde yaptıkları atakla öne çıktığını belirten Karabıyık, teknolojik gelişmelere bağlı dönüşümlerin etkisiyle gelinen noktada kartların yeniden karılmaya başlandığını, batı ülkelerinden doğuya, ağırlıklı olarak da Çin'e kayan dünya sanayi üretiminin, süreç içinde robotların devreye girmesi ile pozisyon değiştirebileceğine işaret etti. 

İHTİSAS SANAYİ BÖLGELERİ GELİYOR
Vali Yardımcısı Murat Süzen de, küçük sanayi siteleri ve ihtisas sanayi sitesi çalışmalarında gelinen son durum hakkında bilgiler verdi. Bilim sanayi bakanlığı ile koordineli olarak yürütülen ve bütün kurumların görüşleri alınarak yapılan çalışmalarla Sarıçam, Ceyhan ve Karataş’ta ihtisas sanayi bölgeleri oluşturulduğunu kaydetti. Karataş Adalı bölgesinde bir tarafında Ceyhan nehri bir tarafında Akdenizin olduğu lokasyonda 6 bin 600 dönümlük bir alanda da özellikle alternatif deniz ürünlerinin yetiştirileceği, ihracat yoluyla kente ciddi ekonomik katma değer sağlayacak olan Türkiye'nin ilk tarla balıkçılığı tarım ihtisas bölgesinin yakın zamanda hayata geçirileceğini söyledi. 
Süzen, 2007 yılında ilan edilen Ceyhan İhtisas Endüstri Bölgesi çalışmalarında da sona gelindiğini, 1 milyon 341 bin metrekarelik alanın devasa bir alan olduğuna, burada yatırımların hayata geçmesi ile en büyük ithalat kalemlerinin yurt içinde üretileceğine dikkat çekti. 

ADANA OSB'NİN ÖNÜ AÇIK
Adana OSB Başkanı Bekir Sütçü, organize sanayi bölgeleri içinde en ucuz arsa, elektrik ve kullanım suyunu kendilerinin sağladığına söyledi. Adana OSB'nin içinden demiryolu geçtiğini ve ulaşım akslarının tam ortasında bulunduğuna dikkat çeken Sütçü, Adana OSB’nin Türkiye'de sanayi yatırımcısı açısından her yönden en cazip konumda bulunduğunu vurguladı. Türkiye'de 327 adet organize sanayi bölgesinden nitelikli sayılabilecek 100'e yakın OSB bulunduğunu, Adana OSB'nin bunların arasında ilk 5'te olduğunu belirten Sütçü, "Sanayi bölgemiz 16 milyon metrekarelik bir alan sahip olup, çok iyi planlanmış, ileriye dönük büyümeye elverişli. Yapan edenden Allah razı olsun” dedi. 

İHRACATIN YARISI OSB’DEN YAPILIYOR
Adana’da ihracat rakamlarının Türkiye ortalamasının bir tık üzerinde gerçekleştirildiğini kaydeden Sütçü şöyle devam etti:

“İhracatımızın yaklaşık yüzde 60'ını organize sanayi bölgesinde sanayiciler ve üreticiler tarafından yapıldı. İstihdamın büyük bir oranındaki organize sanayimizde yapılıyor. Adana'mızın 2 milyar doların üzerinde olan ihracatın 1 milyar doların üzerinde organize sanayi bölgemizden yapılıyor. 35 bin çalışanın olduğu bir bölge. Adana'da aslında ekonomi ve sanayide daha önce ki durumlara göre geri gitmiyor. Fakat diğer ilerleme kaydeden şehirlerimize göre ilerlemede geri sıralardayız. Adana'da organize sanayi bölgemiz, istihdam ihracat üretim rakamları elektrik tüketimlerine baktığımızda yüzde 100'ün üzerinde bir gelişme var. Zamanında Türkiye'ye mal olmuş, Türkiye'de en büyük organize kuruluşların olduğu isimleri bildiğimiz fabrikalar vardı. Ama yine onlara eş değer olacak fabrikalarımız var. Adana Organize Sanayi Bölgesi, genç bir organize sanayi bölgesidir. Burada 5 tane Türkiye'nin ilk 500 sanayi kuruluşu organize sanayimiz var. 6 tanede Adana'da, OSB dışında var. Toplamda 11 tane ilk 500'de fabrikamız var. İkinci 500'de ise 10 tane sanayi kuruluşu var. 10 tanesinin yarısından fazlası organize sanayide sanayicilik yapmış yüzlerce binlerce kişi çalıştırıyorlar. 
30-35 sene önce 3 bin kişinin çalıştığı yerde alınan üretimde 100 kilo alıyorsanız, şuan için bin kişinin çalıştığı üretimde aynı 3 bin kişinin çalıştığı üretimi alıyosunuz. Adana biraz da kabuk değiştiriyor. Adana organize sanayi bölgesi Türkiye'nin en düz toprağına sahip Türkiye'nin en iyi alt yapı ve üst yapısına sahip bir organize sanayidir. Türkiye'nin en ucuz elektriği kullanılıyor. Arsanın metrekaresi 150 lira. Adana kabuk değiştiriyor dedik, Adana tekstil cenneti. Çok büyük tekstil firmalarımız var. Türkiye'nin her tarafına ihracat yapan tekstil yapan firmalarımız var. Buna rağmen metal sektörü ihracat rakamlarında ilk defa tekstili geçti. 23 yıl önce geldiğimizde yüzde 75'i tekstil sektörüydü. Şuanda sektörel dağılıma baktığımızda metalde 65, tekstilde 64 sanayi kuruluşu var. Adana'da Organize Sanayi'nin imkanları, Gaziantep Organize Sanayi’nin imkanları, Mersin Organize Sanayinin imkanlarından çok iyi. Hizmet ve hizmetin ücreti de hepsinden daha iyi. Daha iyi olmasına rağmen neden yatırımcı çekemiyoruz, o da ayrı bir konu. Buranın imkanları ve eksikleri alakalı diye aklınızdan geçebilir ama kesinlikle öyle bir şey olmadığını da yüzde 100 sizlere garanti edebilirim. Gebze'de Bursa'da OSB arazilerinin metrekaresi 500-600 dolar. Bizde 150 TL. 20 30 katı fiyatlar var. Bir şeyin değeri, değeri arttıkça ortaya çıkar. Demek ki biz varlıklarımızı değerlendirmemiz lazım, değerlendiremiyoruz."

KATMA DEĞER HANDİKAPI 
Katma değeri artan ürünleri yapmanın kendileri açısından halen bir handikap olduğunun altını çizen Sütçü, sebebini de şu şekilde açıkladı: 
"Neden çok zor? Bunun alt yapısını oluşturmamız lazım. Her girdiğimiz yerde vurgulamamız ve eksiklerimiz gidermemiz lazım. Meslek yüksek okulunda insanlar sanayide üretimde çalışmaktan ziyade illa üniversite mevzunu olacağım diyor. Teknik lisemizden mezun ettiğimiz istihdam orası yüzde 15'i geçmedi. Bana göre başarısız olduk bu konuda. İnsanlar illa üniversite mezunu olacağım diyor. Soruyorum neden diye, kısa dönem askerlik yapacağım diyor. İnsanlar alışveriş merkezlerinde çalışmak istiyor. Vardiyalı yerlerde çalışmak istemiyor. AVM'de lokantalar çalışmayı istiyor.” 

MAKRO YATIRIM İÇİN EN UYGUN BÖLGE ADANA
Sanayi Odası Genel Sekreteri Bora Kocaman da Türkiye'de makro yatırımlar için en uygun bölgenin Çukurova olduğunu, Sanayicilere bunun farkındalığını göstermek gerektiğini belirterek, "En temel amacımız budur. bunun içinde iyi örneklere ihtiyacımız var. Kendi çapımızda bir kaç proje hazırladık. Temel anlamda gerçekten biz sanayiciliği içselleştirmeliyiz. Ama sanayicilik o kadar zor ki ben onlara kahramanlar diyorum. Çünkü inanılmayacak derecede meşakkatli işlerle uğraşıyorlar" dedi.