Kalp krizi nasıl anlaşılır, hangi belirtileri verir?

Kalp hastalarının 20 dakikadan uzun süren göğüs ağrısında zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekiyor. Kalp krizi belirtileri arasında kollara, sırta, boyuna, çeneye ve mide üzerine doğru yayılan ağrılar yer alıyor.

Nadide Büşra KAYNAK / Refleks 

Hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenmeye bağlı olarak kalp krizi görülme sıklığı giderek artıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TİK) verilerine göre; kalp hastalıklarından ölümler yüzde 40,4 oranıyla tüm ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer alıyor. Ülkemizde her yıl yaklaşık 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor ve bunların yaklaşık 100 bini ölümle sonuçlanıyor. Üstelik yine son yıllarda kalp krizi geçirenler arasında 50 yaş altındaki kişilerin oranı yüzde 20’yi geçiyor. Bunun nedeni ise genç yaşta sigara içme oranının ülkemizde Avrupa ülkelerinden daha fazla olması. Kalp krizinde erken müdahale ise hayat kurtarıyor. 

AĞRISIZ KALP KRİZLERİ KADINLARDA DAHA ÇOK

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Oytun Baykan, bu nedenle özellikle kalp hastalarının 20 dakikadan uzun süren göğüs ağrısında zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiğine dikkat çekiyor. Ağrısız kalp krizlerinin kadınlarda daha yaygın olduğu, doktora geç gittikleri için de krizi atlatma şanslarının daha az olduğu yönünde bir inanç var. Bunun ne kadar doğru olduğunu görmek için 2009'da Kanadalı araştırmacılar, anjiyo olan 305 kişide kalp krizi belirtilerini ölçmeye başladı. Anjiyo, tıkanan damarın küçük bir balon vasıtasıyla açılmasını ifade ediyor. Bu işlem sırasında hasta kısa süreli olarak kalp krizi belirtilerine benzer semptomlar hissedebiliyor.

SOĞUK VE RÜZGÂRLI HAVADA RİSK ARTIYOR

Kalp krizi, kalbi besleyen koroner damarların ani tıkanması sonucu oluşan ve ölümle sonuçlanabilen ciddi bir durum… Kalp krizine yol açan en önemli risk faktörleri olarak diyabet, sigara öyküsü, genetik yatkınlık, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, hareketsiz yaşam tarzı ile sağlıksız beslenme sonucu gelişen obezite ve stres gösteriliyor. Doç. Dr. Ahmet Oytun Baykan, havaların soğumaya başlamasının da kalp üzerinde olumsuz etkiler yaparak kalp krizi riskini arttırdığı uyarısında bulunuyor. Çünkü soğuk ve rüzgârlı hava kalp damarları üzerinde büzüştürücü etki yaratarak ve yine tansiyonu yükseltip kalp hızını artırarak duyarlı kişilerde kalp krizi riskine yol açabiliyor. Bu nedenle özellikle kalp hastalarının soğuk havalarda yaşam alışkanlıklarına dikkat etmeleri büyük önem taşıyor.

20 DAKİKADAN UZUN SÜRÜYORSA DİKKAT! 

Doç. Dr. Baykan, kalp krizinin en önemli ve en sık görülen belirtisinin göğüs ağrısı olduğuna işaret ederek, şu bilgileri veriyor: “Kalp krizine bağlı göğüs ağrısı genellikle göğsün orta kısmında baskı ve sıkışma tarzında şiddetli bir ağrı şeklinde tarif ediliyor. Genellikle 20 dakikadan uzun sürüyor veya gidip gelen bir ağrı olarak hissedilebiliyor. Bu ağrı kollara, sırta, boyuna, çeneye ve mide üzerine doğru yayılım gösterebiliyor. Yine göğüs ağrısıyla beraber nefes darlığı, halsizlik ile baygınlık hissi oluşabiliyor. Özellikle şiddetli göğüs ağrısıyla birlikte soğuk terleme, bulantı ve kusma gibi şikâyetlerin olması asla göz ardı edilmemesi gereken bir durum ve acilen hastaneye başvurmayı gerektiriyor.”

İLK 2 SAAT ÇOK ÖNEMLİ

Doç. Dr. Baykan, kalp krizinden ölümlerin genellikle hastaların sağlık merkezlerine geç başvurmaları sebebiyle olduğunun altını çizerek, “Kalp krizi geçiren hastaların yaklaşık yüzde 20-30’u hastaneye ulaşamadan hayatını kaybediyor. Bu nedenle özellikle risk altındaki kişilerin belirtiler başladıktan sonra zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları yaşamsal öneme sahip. Kalp krizi tanısı konulan hastaların 60-90 dakika içerisinde anjiyografi laboratuvarına alınarak balon ve stent müdahalesiyle tıkalı damarların açılması öneriliyor. Yapılan çalışmalar balon ve stent tedavisinin hızlı uygulanabilmesi ve başarılı sonuçları nedeniyle öncelikli olarak uygulanması gerektiğini gösteriyor. Nadir olarak tıkalı damarların çokluğu ve stent tedavisine uygun olmaması sebebiyle hastaların cerrahi tedaviye yönlendirilmesi gerekebiliyor” diyor. 

KALP YETMEZLİĞİNE DÖNÜŞEBİLİR

Özel Adana Ortadoğu Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Oytun Baykan, eğer müdahale göğüs ağrısı başlangıcının ilk 2 saatinde yapılabilirse kalpte oluşan hasarın daha sınırlı kaldığını vurgulayarak, “Bunun aksine özellikle 6-12 saatten sonra tedavi edilen hastalarda ise kalp dokusundaki hasar daha büyük oluyor ve bunun sonucunda kalp yetmezliği gelişebiliyor, hatta hastanın yaşamını yitirmesine neden olabiliyor” ifadelerini kullanıyor.