Karanlık ruh sağlığımızı etkiliyor

Kış ayları soğuklarla beraber karanlığı da hayatımıza dahil ediyor. Özellikle yaz- kış saati uygulamasının kalkmasıyla beraber sabahlarımız daha karanlık geçiyor. Psikoloji Uzmanları, bu durumun çalışanlar üzerinde büyük etkiler yarattığını ancak en çok öğrencilerin etkilendiğini belirttiler.

Yapılan araştırmalara göre ışık biyolojik saatimizin en büyük etkenlerinden bir tanesi. Yani, havanın aydınlanması vücudumuza uyanması gerektiği sinyalini veriyor. Kış aylarında karanlıkta uyanmamız gerektiğinde ise biyolojik saatimizi devre dışı bırakmamız gerekiyor. Bu da bizi bir hayli zorluyor. Günler kısaldıkça sabahlarımıza dahil olması gereken ışık ortadan kayboluyor ve uyanmak istemiyoruz.

SADECE UYANMAK DEĞİL MUTLU OLMAKTA ZORLAŞIYOR…

Psikoloji uzmanları, günün aydınlanmasıyla beraber vücudumuzun mutluluk hormonu diye adlandırdığımız ‘seratonin'i salgılamaya başladığını, ancak karanlıkta uyandığımızda mutlu güne başlamanın bir hayli zorlaştığını belirtti. Bu etkenlerle beraber halsizlik, bitkinlik ve depresyon gibi durumların da daha yaygın görülmeye başladığını aktardılar.

MEVSİMSEL DEPRESYON/ KIŞ DEPRESYONU NEDİR? 

Uzmanlar, mevsimsel depresyonu şu şekilde açıkladılar, “Havaların kararması ve soğuması ile ortaya çıkan ve genellikle ekim ayı gibi başlayıp nisan ayına kadar devam eden bir depresyon türü denebilir. Kişilerin bu süreçte daha mutsuz, ümitsiz ve isteksiz olmalarıyla beraber kendini değersiz hissetme uyku düzensizlikleri, halsizlik, iştah kaybı gibi belirtiler de ortaya çıkmaktadır. Mevsimsel depresyon kadınlarda daha yaygın olmakla beraber en çok 17-25 yaş aralığında sıklıkla görülmektedir. Ekvatordan, yani güneş ışığından, uzaklaştıkça sayılardaki artış da dikkat çekmektedir. Gün ışığındaki azalma çocuklar dahil olmak üzere herkesin modunu etkileyebilir. Kış depresyonu tanısı almasak da kış aylarında daha bitkin ve isteksiz olduğumuzu söyleyebiliriz.”

ÖĞRENCİLER BU DURUMDAN NASIL ETKİLENİYOR? 

Sabahın erken saatlerinde uyanması gereken grup olarak öğrenciler için bu durumun daha da zorlayıcı olabileceğini belirten uzmanlar, “öğrenciler ilk derslerini henüz gün ışığı görmeden yapıyor. Okul çağındaki çocuklarımızın bu halsiz hali dersleri de etkileyebiliyor” dedi.

BU DURUMUN ÖNÜNE GEÇMEK ADINA NELER YAPABİLİRİZ? 

“Her ne kadar sabah kalkma saatlerimizi değiştiremesek de rutinler oluşturmak bizim için bu durumda çok önemli. Özellikle çocuklarımızın biyolojik saatini desteklemek ve güçlendirmek adına rutinler oluşturmak iyi geliyor” diyen uzmanlar, okul günlerinin daha rahat geçmesi için en önemli rutinlerden birinin uyku olduğunu ve düzenli yatma ve kalkma saatlerinin olması ve bu düzene hafta sonu dahil olmak üzere uyulmasının bu durumu olumlu etkileyeceğinin altını çizdiler. Uzmanlar, “Geceleri karanlık sabahları ise bir ışıkla desteklenen bir odada uyumak uyku kalitesini arttırır. Burada gün ışığı ampul ve lambalarından destek alınabilir. Ayrıca günlük rutinler örneğin belirlenmiş yemek saatleri de bu düzene uyum sağlamak için önemlidir. Ek olarak kahvaltıda protein tüketmek beyin fonksiyonlarımızı devreye sokmak adına harika bir yöntemdir” dedi.