Orwille ve Wilbur iki kardeşti. Liseden sonra üniversite eğitimi almadılar. İkisi de yetenekli bisiklet tamircisiydi. Uçurtmaya, planöre merak saldılar. Yüzlerce deneme yaptılar ve sonunda iki pervaneyi çalıştıran motorlu bir uçakla 17 Aralık 1903’te 12 saniye uçtular ve 37 metre kat ettiler.
Bu uçuş o güne kadar kara ve denizden ibaret olan yurt kavramına bir de göklerin eklenmesini sağladı.
Mustafa Kemal, 1910 yılında genç bir kurmay yüzbaşıydı. Fransa’da bir tatbikattaydı. Uçağı ilk orada gördü. Kara ve deniz savaşlarına üçüncü boyut eklendiğinin farkındaydı. Aklının bir kenarına yazdı. İstikbal, göklerdeydi…
Aradan sadece bir yıl geçti. Mustafa Kemal, Trablus Savaşı’ndaydı. İtalyanlar, dünyada ilk kez uçağı savaşta Osmanlı’ya karşı kullandı. Mustafa Kemal, keşif yapma, fotoğraf çekme ve bomba yağdırma imkânı sağlayan tayyareleri ilgi odağı arasına koydu. Cihan ve İstiklal harplerinde tayyarelerin neler yapabildiğini gözlemlerdi.
TÜRK TAYYARE CEMİYETİ KURULDU
O yüzden Cumhuriyet ilan edilir edilmez Türk Tayyare Cemiyeti’nin kurulmasına önderlik etti. 1925 yılından itibaren Cemiyet, yurt genelinde faaliyetlerine başladı. Aradan bir yıl geçmeden talimat verdi: Kendi uçağımızı yapacağız. 1926 yılında dünyanın birkaç gelişmiş ülkesiyle birlikte Türkiye, Kayseri’de kendi uçağını yapmaya başladı.
Uçak üretmeye başlayan Türkiye’nin hava meydanları olmalıydı. Başkent ve İstanbul’la birlikte Atatürk, ülkenin gelişmesinde pilot olarak belirlediği Adana’da da bir havalimanı yapılmasını istiyordu.
Narenciyesi, tahılı, pamuğuyla genç Cumhuriyet’in ekonomik özgürlüğüne en fazla katkıyı sağlayacak bölgesi Adana’ydı. Bu bereketli topraklara sık geliyor, Silifke, Tarsus ve Dörtyol’da çiftçiye örnek olması için kurduğu çiftliklerini ziyaretinde genellikle treni kullanıyordu.
Ama hedefinde Adana’ya daha sık gelmek, bu şehrin sanayi ve tarımındaki gelişmeleri yakından takip etmek vardı. O yüzden Adana Tayyare Meydanı inşaat çalışmalarını yakından takip ediyor, ilgililere çalışmaların bir an önce tamamlanması için direktifler veriyordu.
İLK YOLCU UÇAĞI ANKARA’DAN
Nihayet, 1937 yılında Adana Tayyare Meydanı tamamlandı. Ve 2 Ekim 1937’de ilk uçak pistine tekerlerini koydu. Bu bir yolcu uçağıydı. Ankara’dan gelmişti ve yolcuları arasında Havayolları Umum Müdürü Sabri Bey de vardı. Bir gün sonra Türksözü haberi “İlk yolcu tayyaresi Adana’ya indi” başlığıyla verdi.
Sağlık durumu uçmasına elvermeyen Cumhur Reisi Atatürk, Adana Tayyare Meydanı’nı hiç kullanamadı. Ama bu hava meydanını dünyaca ünlü bir Başbakan sessiz sedasız kullandı.
Tarih, 30 Ocak 1943, saat 14.00’tü.
O dönemin modern bir uçağı, Adana Tayyare Meydanı’nın pistine tekerlerini koydu. Pistin ucunda Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekili Numan Menemencioğlu vardı.
Tayyare Fas’ın Kasablanka şehrinden havalanmıştı. İçerisinde İngiltere Genel Kurmayının üst düzey askerleri, bürokratlar ve bir önemli isim vardı.
Bu isim, İngiltere Başbakanı Winston Churchill’di.
İkinci Dünya Savaşı’nın en hareketli günleriydi. Bu ziyaret gizliydi. Almanların haberi olmamalıydı. Winston Churchill, Türkiye’yi savaşa dahil edebilmek için ikna turundaydı.
Misafirler, Adana Tayyare Meydanı’ndan otomobillerle alınıp Şakirpaşa tren istasyonuna getirildiler. Oradan da Yenice’de bulunan özel hazırlanmış bir vagona…
CHURCHILL, ŞALGAMIN TARİFİNİ İSTEDİ
Churchill’in Cumhur Reisi İsmet İnönü, Başvekil Şükrü Saraçoğlu, Genel Kurmay Başkanı Maraşal Fevzi Çakmak ve Hariciye Vekili Numan Menemencioğlu’nun bulunduğu masada, ‘Size silah vereceğiz, ekonomik yardımlarda bulunacağız. Bu savaşta yanımızda olun” iknaları sonuç vermedi. Churchill, Adana Kebabı ile birlikte ikram edilen şalgamı çok beğendi. Meşhur şalgamcı Ali Göde’yi çağırdılar. Churchill, şalgamın tarifini istiyordu. Ali Göde, ‘Veremem’ dedi. İngiliz Başbakanın bozulduğunu hisseden İnönü, “Görüyorsunuz, şalgamcımız bile ser verip sır vermiyor. Müttefikliğimizi siz hesap edin” dedi. İki başbakan tebessüm etti.
MUARIZIYDIM HAYRANI OLDUM
Churchill, bir gün sonra Adana Tayyare Meydanı’nda kendilerini Kahire’ye götürmek üzere bekleyen uçağa yürürken, “Türkiye’yi ne savaşa ikna edebildik ne de şalgamlarının tarifini alabildik” diye düşündü. Yanında bulunan Genel Kurmay Başkanının kulağına eğildi: “Havalandığımızda ovaya dikkatlice bak. Burası bir zaman muarız ama hemen ardından hayranı olduğum Atatürk’ün gözde toprakları” dedi.
Adana Tayyare Meydanı, zaman içerisinde hep gelişti. Adına bir dönem Adana’da tarımı geliştirecek çabaları ve sel mağduriyetinin giderilmesi için bentler yaptırmasıyla ün yapan Şakirpaşa’nın adı eklendi. Şakirpaşa tren istasyonunun, Şakirpaşa Konağı’nın bulunduğu mevkide yer alan hava meydanı uluslararası statü kazandığında adı ‘Adana Şakirpaşa Havalimanı’ olarak girdi kayıtlara.
Uluslararası Adana Şakirpaşa Havalimanı 87 yıllık tarihi boyunca Türkiye’nin en etkin meydanlarından biri olarak hizmet verdi. Ayrılıkları, buluşmaları, sevinçleri, hüzünleri yaşattı. 11 şehrin yıkıma uğradığı asrın felaketi 6 Şubat depremlerinde herkese ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlatan havalimanı da yine Şakirpaşa’ydı…
YORUMLAR