Girişimcilik Ekosistemi Derneği (GED) Yönetim Kurulu’nda birlikte çalıştığımız sanayici Şahin Mangtay, iki soru yöneltti.
İlki: “Çukurova Bölgesi, Endüstri 4.0’ın neresinde?”
Diğeri: “Endüstri 4.0’ın bölgemizde yaygınlaştırılması, sanayi kuruluşlarının bu sürece adaptasyonu konusunda çalışan bir kurum-kuruluş var mı?”
İki soruya da net cevaplar veremedim.
Şahin Mangtay, konuyla ilgili Hilal İnceoğlu’nun bir yazısını paylaştı. İnceoğlu, yazısının son bölümünde bizim de Mangtay’ın da sorularına cevap arıyor.
Sanırım, bu konuya daha fazla geç kalmadan odaklanmamız, bölge ekonomimizin geleceği adına çok önemli.
O yüzden İnceoğlu’nun yazısını köşeme almayı tercih ettim:
Tarih boyunca üç adet büyük sanayi devrimi gerçekleşti. İlki, 18’inci yüzyılda İngiltere’de su buharı gücünün keşfedilmesiydi. Buhar makineleri ile başlayan ve üretimin beden gücünden makine gücüne evrilmesini beraberinde getiren bu süreç ‘Birinci Sanayi Devrimi’ (Endüstri 1.0) olarak değerlendirildi.
İkinci sanayi devrimine (Endüstri 2.0) geçiş, 19’uncu yüzyılın son çeyreğinde başlayıp dünyanın ‘seri üretim’ kavramıyla tanıştığı yıllardan, 20’nci yüzyıla doğru uzanıyor. Hayatımıza elektriğin girmesiyle başlıyor ve ‘Teknoloji Devrimi’ olarak da biliniyor.
Daha sonra ise üretim sistemlerinin analog olmaktan çıktığı ve dijital sistemlerin sanayide yer aldığı dönem de Üçüncü Endüstri Devrimi (Endüstri 3.0) oldu. Üçüncü sanayi devrimin bileşenleri; bilgisayar, dijital ürünler ve internettir. Endüstri 3.0, diğer adıyla ‘Üçüncü Sanayi Devrimi’, bilgisayar devrimi ya da dijital devrim olarak da bilinir. Bilgi teknolojilerinin gelişimi, elektroniklerin kullanımı ile daha önce ulaşılamayan üretim hızı ve kapasitesine erişildi. Aynı zamanda maliyetler düşmüş ve otomasyon gereksinimi de karşılanmış oldu.
ENDÜSTRİ 4.0 NEDİR?
Endüstri 4.0’ı da üretim hatlarında, otomasyon, veri paylaşımı ve akıllı sistemlerin kullanılmasıyla sanayinin daha ‘akıllı’ hale gelmesi, gelişen bilgi ve iletişim teknolojilerinin sanayinin iş yapış şekillerini değiştirmesi ve sanayinin yeniden yorumlanması olarak tanımlayabiliriz.
Endüstri 4.0’ın bileşenlerinin birbiriyle entegre uygulanması halinde, esneklik, verimlilik, çalışma hızı, anlık erişim, şeffaf üretim desteklenir. Enerji ve kişisel maliyetlerde büyük oranlarda düşüş sağlanır. Endüstri 4.0’ın sayısız teknolojisi (bileşeni) vardır. Bunlardan bazıları, Kurumsal Kaynak Planlaması (EnterpriseResource Planning-ERP), Nesnelerin İnterneti (Internet of Things-IoT), Nesnelerin Endüstriyel İnterneti (Industrial Internet of Things-IIoT), Siber-Fiziksel Sistemler (Cyber-Physical Systems-CPS), Bulut Tabanlı İmalat (Cloud Based Manufacturing-CBM), Akıllı Fabrika, Akıllı Ürün…
Tüm bu bileşenlerin birbiriyle olan entegrasyonu, ilişkisi uygulanabilir olduğunda, Endüstri 4.0’ın katma değerli bir bilgi işleme ve endüstriyel katma değerli bir süreç olduğu çıkarımını yapabiliriz.
Bu bileşenlerden bazılarını incelemek gerekirse…
• IOT (NESNELERİN İNTERNETİ): Nesnelerin birbiriyle iletişimini olanaklı kılan yapılara Nesnelerin İnterneti adı verilir. Nesnelerin interneti devrimsel bir potansiyele sahip, en umut verici teknolojilerden biri olarak kabul edilmektedir.
• BIG DATA (BÜYÜK VERİ): Verinin analiz edilip sınıflandırılmış, anlamlı ve işlenebilir hale dönüştürülmüş şeklidir. Big Data ile sensorlardan elde edilen ısı, nem, ışık, hareket, mesafe, temas gibi verilerin anlık olarak bulut tabanlı sistemlere gönderilmesi, analiz edilip yönetsel karar vermede ve işletme faaliyetlerinde kullanılacak raporlara dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. Big Data projelerde doğru kararlar aldırmaya yönelik bilgiyi sunar.
ENDUSTRİ 4.0'IN NERESİNDEYİZ?
Elektriğin sanayide kullanılmasıyla Endüstri 2.0’ı geride bıraktık diyebiliriz. Fakat maalesef genel olarak ülkemizin istatistiklerine baktığımızda Endüstri 3.0’a bile henüz tam olarak erişemeyen sanayicilerimiz var. Yanı sıra bazı sektörlerde Endüstri 3.5’un üzerinde, Endüstri 4.0 kapsamında ciddi yatırımlar yapan işletmelerimiz de var. Bu durumda, Türkiye olarak Endüstri 2.6’nın düzeyindeyiz diyebiliriz.
ÇUKUROVA BÖLGESİNDE ENDÜSTRİ 4.0’IN NERESİNDEYİZ?
Ülkemizde Endüstri 4.0’ın neresinde olduğumuzu istatistiklere bakarak değerlendirebildik. Ancak Çukurova Bölgesi’yle ilgili net verilere ulaşmak için mutlak suretle bölgedeki OSB’lerin yapacakları dijital analiz çalışmalarına ihtiyaç duymaktayız.
Üretim potansiyeli sağlam bir bölge olarak, Endüstri 4.0’ın sağladığı teknolojileri imalatımızda kullanmak dünya ile rekabetimizi artıracaktır. Bu teknolojileri kullanıp kullanmamak, hiçbir üretici firma için soru işareti ya da karar noktası değildir. Asıl soru, ne zaman üretim sistemlerimize entegre edeceğimizdir.
Rakiplerimizden önce mi? Sonra mı?
İşte, bu noktada, OSB’ler üreticilere dijital analizlerini tamamlama konusunda gerekli motivasyonu sağlamalı ve ‘akıllı fabrikalar’ için dijital dönüşüm süreçleri hızlı bir şekilde başlatılmalıdır.
YORUMLAR