Covid-19 pandemisi, bütün dünyada iş yapış şekillerini değiştirdi. Uzmanlar, pandeminin ilk etkisini “Tüm dünya yüzde 30 fakirleşti” başlığıyla özetliyor. Oldukça ciddi bir durum. Yeni sürece ayak uyduran bireyler, şirketler, ülkeler yara alsalar da ayakta kalabilecek, hatta tekrar büyüme grafiği sergileyebilecek. Ancak ayak uyduramayanların geleceğiyle ilgili net tahminler bile yapılamıyor.
Dünya Ekonomik Formu, birçok rapor açıklıyor. En ilgi çekici rapor başlıklarından biri de ‘Geleceğin İşleri’. Bu çerçevede 2020 için geleceğin işleri de açıklandı. Rapor, dünya genelinde ilk çeyrekte işsizliğin yüzde 6,6 arttığını söylüyor. Aynı raporda yılsonu rakamlarının mevcut işsizlik ortalama rakamlarını ikiye katlayacağına da vurgu yapılıyor. Hatta bu sürecin 2022 yılına kadar devam edeceği belirtiliyor.
Pandemiyle birlikte dünyada birçok şirket artık ofislerine dönmeyeceklerini açıkladı. Uzaktan veya esnek çalışma modelleri uygulamaya geçti. Gelişmiş ülkelerin teknoloji yatırımı yapan şirketleri bu yatırımları yapmayan şirketlere göre pandemi sürecinden daha az hasar aldı ve rekabet üstünlüğü sağladı.
Hatırlayalım… Pandemi henüz yokken “dijitalleşme”, “IT”, “nesnelerin interneti”, “otomasyon” gibi kelimeleri sık kullanmaya başlamıştık. Hatta tüm bu kavramların KOBİ’lerimize kadar içselleştirilmesi, bir dönüşümün zorunluluğuna vurgu yapılıyordu. Bu çerçevede konuşmaktan ziyade icraata dönen yatırımların kazançlı çıktıklarını görmüş olduk.
Dünya Ekonomik Forumu’nun ‘Geleceğin İşleri’ raporunda insan ve makine gücü tablosu 2020 itibariyle “insan” lehine yüzde 67 baskın olarak gösteriliyor. Yani ortaya çıkarılan ürünlerde 2020 itibariyle insanın katkısı yüzde 67. Ancak aynı raporda 2025 yılına gelindiğinde ortaya çıkan üründe “insan” katkısının yüzde 53’e gerileyeceği öngörülüyor. Bunun anlamı, mevcut mesleklerde iş imkânları hayli daralacak; ancak yeni nesil sektörlerde yeni arz-talep dengeleri oluşacak. Raporda yeni dönemin talep görecek olan ‘Geleceğin İşleri’ arasında “veri analisti”, “büyük veri uzmanları”, “dijital pazarlama ve strateji uzmanları”, “süreç otomasyon uzmanları”, “iş geliştirme uzmanları”, “bilgi güvenliği uzmanları”, “dijital dönüşüm uzmanları”, “yazılım geliştiricileri” var.
Girişimcilik Ekosistemi Derneği (GED) olarak çeşitli platformlarda gençlerle bir araya geldiğimde de en çok geleceğin sektörleri ve meslekleri üzerine konuşuyoruz. Dünyayı artık cep telefonlarından izleyebilen gençlerin çoğu iş ve meslek dönüşümünün farkında. Ancak üniversiteler, meslek odaları, sivil toplum kuruluşları ve iş dünyası olarak biz yeni duruma ne kadar hazırlık yapıyoruz? Bu noktada ciddi sıkıntılar var.
Yakın gelecekte yenilenebilir enerji, elektrikli/hibrit/uçan araçlar, uzay/uçak/drone, robot, yapay zekâ, genetik, nano malzeme, nesnelerin interneti, akıllı yaşam/akıllı şehirler, topraksız tarım, blokchain, kripto para, 5G, siber güvenlik, simülasyon, derin öğrenme, duygu, organ, dikey şehir çiftlikleri geleceğin sektörleri olacak.
Gönlüm, Adana ve bölgemizin bu sektörlerde bir başlangıç, bir hamle yapmasından yana. Bu sektörler arasında Çukurova’nın rekabetçi olacağı topraksız tarım, yenilenebilir enerji gibi alanlara öncelik sağlanarak bir strateji belirlenemez mi?
Bölgenin güçlü üniversiteleri, kamu ve özel sektörde sayısı hızla artan ar-ge merkezleri işbirliğiyle Türkiye’ye de örnek olacak bir süreç başlatılamaz mı?
Üniversitelerimizin radikal kararlarla belki bazı bölümlerini kapatıp geleceğin işlerine mühendis, bilim insanı, yazılımcı, teknisyen, pazarlamacı, danışman, analist, senarist, hukukçu, tasarımcı yetiştirmesi gerekmiyor mu?
Yeni döneme hazırlıklı girecek, klasik üretimden katma değeri yüksek üretime geçecek bir Çukurova’ya Türkiye ekonomisinin ihtiyacı var.
Aksiyon alamadığım için bazen suya yazdığımı düşünüyorum.
Ama ben ve GED Ailesi’ndeki arkadaşlarım söylemeye, yazmaya, çaba göstermeye devam edeceğiz.
BİZİ BU GİRİŞİMLER YÜKSELTECEK
Adana’nın inovatif, katma değeri yüksek üretimde yüz akı girişimcilerimizle çalışıyor olmaktan mutlu oluyorum.
Girişimcilik Ekosistemi Derneği’nin ‘İnovatif Girişimcilik Eğitimi’ne katılan Çukurova Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. A. Özgür Polat, ekibiyle birlikte ‘Elektrikli Bisiklet’ üretiminde hayli mesafe aldı. Çukurova Teknokent’te kurduğu Solvaytech Mühendislik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından üretilecek elektrikli bisiklet modelini seri üretime hazırlayan Dr. A. Özgür Polat gibi girişimcilerimizin sayısı arttıkça ekonomimiz daha hızlı büyüyecek.
YORUMLAR